top of page
O:TVORENO NOVO MESTO

projekat:  O:TVORENO NOVO MESTO

tip:  Aktivizam | Istraživanje | Intervencija

funkcija:  Javni prostor

lokacija:  Park, MZ Kisač, Novi Sad, Srbija

godina:  28. septembar 2019.

status:  Konkursni projekat / Realizovano

autor:  Stefan Radošević

organizator:  DaNS (Društvo arhitekata Novog Sada)

žiri:  dr Darko Polić, Predrag Milutinović, dr Rene Lisac, dr Ivana Miškeljin, Aleksandar Panjković, Andrej Strehovec 

nagrada:  Pohvala - Honorable Mention

video:  Majda Ranitović, Stefan Radošević

kontekst:

"Širi lokalitet konkursa je kontaktna zona uz istočni obod parka, uz sportski kompleks Fudbalskog kluba „Tatra“. Uži lokalitet, koji je tema konkursa, je potez uz glavni ulaz u park, istočno od šetne staze koja vodi prema letnjoj pozornici. U okviru ovog prostora potrebno je predložiti uređenje zone za okupljanje građana (sedenje), izlaganje proizvoda (u formi male pijace) sa pratećim elementima urbanog mobilijara. U rešenju je potrebno je definisati ozelenjavanje prostora i rasvete primerene parku, i predložiti način popločavanja staze, koja se može upotrebiti i kao uzorna matrica za poplošavanje drugih staza u parku. U okviru užeg obuhvata lokacije postoji javni toalet čije je preoblikovaoe i pomeranje u okviru ovog prostora preporučljivo" *

* Opis lokacija za konkurs Nova Mesta - 46 urbanih džepova

koncept:

"Učesnici naglašavaju da je mentalitet stanovnika u Kisaču takav da meštani uglavnom provode vreme kod kuće - deca na društvenim mrežama, a odrasli prateći televizijski program"

DRUŠTVENA MREŽA ​

Park šuma u MZ "Kisač" definisana je kao mesto okupljanja građana svih starosnih struktura. Međutim, na granici između šume i uređenog parka, ova lokacija "u tranziciji" predstavlja nedefinisani javni prostor, za koji je prepoznata potreba građana za socijalizacijiom i novim sadržajima. Upravo ova potreba transformiše problem u potencijal, tako da je rešenje koncipirano kao društvena mreža na otvorenom. Društvena mreža, kao online prostor susreta, razmene sadržaja i slobodnog vremena, postaje novo mesto, materijalizovano u fižičkom prostoru parka. Društvena mreža, kao regenerativni remix različitih sadržaja podrazumeva transformabilnu prostorno-programsku šemu i mogućnost njenog ažuriranja, dostupnu različitim akterima u kontinualnoj vremenskoj liniji.

Park šuma, na kojoj se predložena lokacija nalazi, posmatra se kao otvorena mreža, čije su osnovne jedinice strukture stabla, između kojih se odvija protok i konekcija prirodnih i društvenih sadržaja. Digitalne alatke cut, copy i paste se tumače kao principi projektantske metodologije.  

prostorna šema:

Prostorni koncept projekta, zamišljen je kao modularna mreža promenljivog rastera osnovne jedinice strukture - stabla, odnosno njegove varijabilne visine i dispozicije (gustine), u zavisnosti od potencijalnog sadržaja - programskih zona. 

Stabla, kao čvorovi (node) prostorne šeme, su povezana elementima sadržaja koji kao veze (link) međusobno formiraju prostorne ambijente, odnosno programske zone. Unutar transformabilne mreže, stabla su pozicionirana i programirana da podrže i kombiniju različite setove predeterminisanih elemenata sadržaja (definisanih projektom), kao i da prihvate nove, nepredvidive elemente (adicijom i improvizacijom u budućnosti). Na taj način, društvena mreža kao otvoreni prostorno-programski sistem, pruža mogućnost različitim varijacijama u zavisnosti od aktera, broja i tipa osnovnih jedinica strukture i elemenata sadržaja, odnosno veličine, dispozicije i kombinatorike programskih zona, kao i postojećeg stanja na lokaciji (raspored parkovskog zelenila, staza, itd).

Zona intervencije na predloženoj lokaciji koncentriše i preklapa sadržaje duž postojeće trase zemljanog puta koja ostaje neometena projektovanim elementima čija mreža ima tendenciju da se širi ka unutrašnjosti park šume. Inicijalno je generisana kao verzija programskog optimuma za sadržaje koje su učesnici naveli. Kako bi se postigla jedinstvena prostorna kompozicija parkovskog zelenila i projektovane strukture, predviđeno je sađenje dodatnog niskog i visokog rastinja na obodu parka. 

tehnički opis:

Za intervenciju na lokaciji, za osnovne jedinice strukture - stabla, inicijalno je uzet modul od 300cm, što predstavlja širinu prilazne staze koja spaja pristup lokaciji kod kolskog ulaza u FK "Tatra" do moto kluba "Kisač Crows". Širina modula, kao zajednički imenilac,  zahvalna je za podržavanje različitih manjih modula: 50 / 75 / 150 cm i/ili 30 / 60 cm za pozicije elemenata sadržaja unutar mreže. Stabla, kao čvorne tačke modula koje kreiraju, čine drveni stubovi debljine 15cm koji imaju i vertikalnu modularnost: 25 / 50 / 100 / 150 / 200 / 250 / 350 / 450. Dispozicijom i kombinatorikom stabala, odnosno elementa sadržaja između njih dolazi do razvoja koncepta i varijabilnosti programskih zona. 

Pored zelenila, za podnu podlogu je predviđena kamena kocka, koja svojim tehničkim i estetskim karakteristikama odgovara kao popločanje u prirodnom ambijentu parka. Njeno formiranje i zauzetost unutar modularne mreže inicijalno je slobodno, u zavisnosti od dispozicije programskih zona - ambijentalnih celina. Pored sadržaja, koristi se za prilaznu stazu, a takođe se može razmotriti i kao element popločanja celog parka.

 

Elementi sadržaja, odnosno programske zone su koncentrisane unutar polja intervencije na lokaciji, ali se pojedini, koji su opšti, mogu proširiti dalje u park: stubovi rasvete duž staze, kante, klupe, stolovi, itd. Pored dizajniranih elemenata, projekat predviđa i dodatno ozelenjavanje drvećem, po obodu parka, između prilazne staze i susedne parcele fudbalskog igrališta. 

prostorna instalacija:

Struktura instalacije se sastoji iz tri stabla, međusobno povezana sa tri elementa sadržaja: 

 

1) ljuljaška (E8.1) - lajtmotiv koncepta-projekta O:TVORENO, segment zone igrališta (Z3) 


2) klupa (E5.1.1) - segment zone odmora i rekreacije (Z2)


3) kućica za ptice (E3.1) - segment svih zona, namenjen stanovnicima parka

 

U likovno-estetskom pogledu, instalacija je pretežno ostavljena u prirodnoj teksturi drveta, dok su pojedini akcenti elemenata sadržaja i njihovih mesta veze (konekcije) ofarbani u boje konkursne dokumentacije, odnosno boje programski determinisanih i nepredvidivih setova.

hronika procesa:

Treću godinu za redom, tokom septembra 2019. godine, Fondacija "Novi Sad 2021" i Društvo Arhitekata Novog Sada sprovode "Nova Mesta", konkurs za uređenje malih javih prostora na teritoriji grada Novog Sada, kada Stefan uzima svoje drugo učešće u seriji ovih konkursa. Međutim, za razliku od standardnog projektantskog pristupa konkursnom zadatku, ovoga puta Stefan ekperimentiše kako sa konceptom konkursnog rada tako i sa njegovim sadržajem, uvodeći aktivno delovanje na lokaciji u proizvod svog konkursnog materijala. Poput akcije na bob i sankaškoj stazi na Trebeviću, praktični pristup konkursu se samoinicijativno postavlja kao lični uslov za učešće na konkursu, čime AΔA i njeni članovi postaju prvi na ovom prostoru koji deluju u arhitekturi na ovakav način. Pre same intervencije u prostoru na obodu park-šume u MZ Kisač, Stefan se igra konceptom, dizajnirajući "društvenu mrežu" na otvorenom.

Postavkom projektnog optimuma rešenja široke varijabilnosti, Stefan i Majda, pune gepek pripremljenim materijalima i alatom i odlaze u Kisač. Uz obod parka, u centralnom delu konkursne lokacije Stefan postavlja segment prostorno-programskog koncepta, tzv. 3D model u razmeri 1:1, kao upotrebni predmet, odnosno urbani mobilijar.

Oplemenjivanjem zapuštenog prostora parka, AΔA uspeva da nadmaši sopstveni cilj učešćša na ovom konkursu, formirajući još jedno (ad hoc) NOVO MESTO na svom o:tvorenom putovanju, što će kroz nekoliko dana dovesti do nagrade žirija u formi Pohvale (Honorable Mention)...

koordinate lokacije:  45°20'59.0"N 19°43'17.3"E

film:  O:TVORENO NOVO MESTO

vrsta:  Dokumentarno - eksperimentalni

 

kamera:  Majda Ranitović

režija i montaža: Stefan Radošević

 

trajanje:  x' xx''

 

godina:  2019 / 2021.

bottom of page